bianet’in yerel ve ulusal gazetelerden, haber sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere göre, erkekler 2015 yılında:
- 284 kadını,
- kadınların yanında bulunan 19 çocuğu ve 18 erkeği öldürdü;
- en az 133 kadın ve kız çocuğuna tecavüz etti;
- 370 kadını yaraladı ya da şiddet uyguladı;
- en az 208 kadın ve kız çocuğunu taciz etti.
Bu veriler, 2015 yılı boyunca Türkiye’de erkek şiddetinin farklı biçimlerini ve yaygınlığını gösteren kapsamlı bir tablo ortaya koyuyor.
Cinayet
Erkekler 2015’te 284 kadın ile birlikte yanlarında bulunan 19 çocuk ve 18 erkeği öldürdü.
bianet’in aylık erkek şiddeti çetelesinde 2014’ten bu yana yer alan “faili belirlenmemiş cinayet” ve “şüpheli ölüm” kategorilerinden altı vakanın faili yıl içinde belirlendi. Bu nedenle Aralık 2015’te 278 olarak açıklanan öldürülen kadın sayısı, yıllık raporda 284’e yükseldi.
✦ Kadınların Fail İlişkisi
Öldürülen kadınlardan en az dördü erken yaşta zorla evlendirilmişti.
19 kadının failleri hâlâ bulunamadı (ya da haberlere yansımadı),
26 kadın ise şüpheli şekilde ölü bulundu veya intihar ettiği iddia edildi.
Kadınların:
- %54’ü partnerleri (koca, sevgili, nişanlı),
- %10’u eski partnerleri,
- %13’ü erkek akrabaları tarafından öldürüldü.
Ayrıntılı dağılımda:
- 103 kadın resmî nikahlı kocaları,
- 10’u dinî nikahlı kocaları,
- 37’si sevgilileri,
- 20’si eski kocaları,
- 13’ü babaları,
- 9’u kardeşleri/ağabeyleri,
- 14’ü diğer akrabaları,
- 11’i damatları,
- 4’ü nişanlıları,
- 6’sı eski sevgilileri,
- 6’sı oğulları,
- 9’u arkadaşları veya tanıdıkları,
- 4’ü annesi veya kızının partneri,
- 4’ü arkadaşlarının eşi veya sevgilisi,
- 3’ü komşuları,
- 3’ü müşterileri,
- 4’ü tecavüzcü erkekler,
- 3’ü ilişki teklifini reddettiği erkekler,
- 6’sı hırsızlık veya benzeri saldırılar sırasında,
- 1’i tanımadığı bir erkek tarafından öldürüldü,
- Beş kadının katiliyle ilişkisi haberlerde yer almadı.
✦ Cinayet Yöntemleri
Kadınların:
- %56’sı ateşli silahlarla,
- %29’u kesici aletlerle öldürüldü.
Toplamda:
- 96 kadın tabancayla,
- 63’ü tüfekle,
- 81’i bıçak/kesici aletle,
- 19’u boğularak,
- 10’u boğazı kesilerek,
- 7’si darp edilerek,
- 5’i cisimle darp edilerek,
- 1’i yakılarak,
- 1’i arabayla ezilerek öldürüldü,
- Bir kadının ölüm şekli haberlere yansımadı.
✦ Cinayet Nedenleri
Kadınların %19’u “ayrılmak, boşanmak, barışma veya ilişki teklifini reddetmek” gerekçesiyle öldürüldü.
Toplamda 53 kadın, öldürülmeden önce ayrılma veya boşanma talebini beyan etmiş, boşanma davası açmış ya da partnerinin barışma teklifini reddetmişti.
Kadınların %10’u devlet koruyamadığı için öldürüldü. Bu kadınlar, cinayetten önce koruma tedbiri çıkartmış veya şiddet ve tehdit nedeniyle kolluk kuvvetlerine başvurmuştu.
✦ Faillerin Profili ve Sonrası
Cinayetlerin:
- %16’sında failler intihar etti,
- %3’ünde intihara teşebbüs etti,
- %11’inde katiller cinayetten sonra polise teslim oldu.
Ayrıca faillerin %3’ü daha önce kadına şiddet, taciz veya cinsel saldırı suçlarından hüküm giymiş ya da yargılanmış kişilerdi.
Tecavüz
Erkekler 2015’te 133 kadın ve kız çocuğuna tecavüz etti.
Bu vakalarda tecavüzcülerin %64’ü kadınların bir şekilde tanıdığı erkeklerdi.
✦ Tecavüzcülerin Profili
- %12’si kadınların partnerleri (eski/yeni koca veya sevgili) ya da ilişki teklifini reddettikleri erkekler,
- %10,5’i işyerinden tanıdıkları veya işverenleri,
- %6’sı taksi veya dolmuş şoförleri,
- %6’sı erkek akrabaları,
- %5’i ise sosyal medyadan tanıştıkları erkeklerdi.
✦ Tecavüz Mekanları
- %35’i evlerde,
- %21’i kadınların alıkonulduğu yerlerde,
- %10,5’i sokakta,
- %9,7’si ormanlık alanlarda,
- %8’i işyerlerinde gerçekleşti.
✦ Fuhşa Zorlama Vakaları
Erkekler 201 kadın ve kız çocuğunu seks işçiliğine zorladı. %76,6’sı T.C. vatandaşı değildi. Çoğu “iş bulma” vaadiyle Türkiye’ye getirildi; pasaportlarına el konularak ve tehdit edilerek alıkonuldu. %3,4’ü kocaları veya sevgilileri tarafından zorla seks işçiliğine mecbur bırakıldı.
Şiddet – Yaralama
Erkekler 2015’te 370 kadını yaraladı veya fiziksel şiddet uyguladı. Bu vakalar, erkek şiddetinin sistematik biçimde sürdüğünü ve kadınların çoğunlukla tanıdıkları erkekler tarafından hedef alındığını gösteriyor.
✦ Şiddetin Nedenleri ve Hukuki Koruma
- %11’i boşanmak veya ayrılmak istediği, barışmayı reddettiği ya da ilişki teklifini kabul etmediği için şiddete maruz kaldı,
- %4,5’i koruma tedbir kararına rağmen,
- %3’ü 6284 sayılı yasa kapsamında şikayetçi olduğu halde şiddet gördü.
✦ Faillerin Kimlikleri ve Kadınlarla İlişkileri
- %57,8’i partnerlerinden (koca, sevgili, nişanlı),
- %11,6’sı eski partnerlerinden,
- %11’i erkek akrabalarından şiddet gördü.
✦ Şiddetin Niteliği ve Yöntemleri
- %36,7’si ölüme sebebiyet verebilecek düzeydeydi,
- %13,2’si ateşli silahlarla,
- %17,5’i bıçak veya kesici/delici aletlerle yaralandı.
Taciz
Erkekler 2015’te en az 208 kadın ve kız çocuğunu taciz etti.
Bu vakalar arasında 18 yaşın altındaki kız çocukları mağdurların %28,3’ünü oluşturdu.
✦ Tacizcilerin Profili
- %75’i kadınların tanımadığı erkekler,
- %11’i öğretmen veya eğitmenler,
- %4,3’ü eski ya da yeni partnerlerdi.
✦ Tacizin Mekânları
- %48,5’i sokakta,
- %9,6’sı evde,
- %2,8’i toplu taşımada,
- %2,4’ü apartman girişi veya asansörde,
- %12’si dijital ortamlarda gerçekleşti.
—
Manşet Fotoğrafı: Hale Güzin Kızılaslan / csgorselarsiv.org