Kadınları en çok kocaları öldürdü, sevgilileri tecavüz etti. Taciz ise en çok tanımadıkları erkeklerden geldi. Kadınlar en çok kendi evlerinde tecavüze uğradı.
Bianet’in yerel ve ulusal gazetelerden, haber sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere göre; erkekler 2011 yılında 257 kadın, 32 erkek, 14 çocuk ve iki bebek öldürdü. Ayrıca en az 102 kadın ve 59 kız çocuğuna tecavüz etti.
2011’de koruma talebinde bulunmasına, savcılığa veya polise şikayette bulunmasına ya da sığınmaevlerine yerleştirilmesine rağmen 11 kadın öldürüldü, üç kadın ağır yaralandı.
Bir yıl önce, 2010’da, erkekler 217 kadın ve üç çocuğu öldürmüş; en az 207 kadın ve kız çocuğuna tecavüz etmişti.
Bu çeteleye yalnızca “haber olabilmiş” şiddet olayları yansıdı. Ancak kadınların kararlı mücadelesi sayesinde, 2011’in özellikle ikinci yarısında erkek şiddeti basında daha fazla yer buldu ve üçüncü sayfalardan manşetlere taşındı.
✦ Erkek Şiddetinin Gerekçeleri
Şiddetin bahanesi bu yıl da çoktu. En yaygın gerekçe, kadınların ayrılmak istemesi ya da erkeği geri çevirmesi, yani “hayır” demesiydi.
Bu bahanelerin tamamı, erkeklerin tahakkümlerinin sarsıldığını hissettikleri durumlara işaret ediyordu.
“Namus”, kıskançlık, paranoya, kadının evi terk etmesi ve boşanma davaları da sıkça öne sürülen gerekçeler arasındaydı.
Kimi zaman kötü bir rüya bile şiddet nedeni olabiliyordu. Ramazan ayında yemeğin tuzsuz ya da geç hazırlanması gerekçesiyle karısını mutfak aletleriyle döven veya öldüren erkekler oldu.
Hem şiddeti uygulayanlar hem de şiddete maruz kalan kadınlar her yaş ve meslek grubundaydı.
Cinayet
Erkekler 2011’de 257 kadın, 32 erkek, 14 çocuk ve iki bebek öldürdü.
Cinayetlerin en yoğun yaşandığı dönem Şubat ayı ile Haziran–Eylül arası oldu.
Bu yıl, cinayetlerin ardından fail erkeklerin intihar etmesi ya da intihara teşebbüs etmesi dikkat çekti.
Şiddet vakalarının artan biçimde gazete manşetlerine taşınması, faillere uygulanan ceza indirimlerinin tartışılmasına yol açtı; ayrıca cinayetin ardından polise teslim olan erkeklerin sayısı da arttı.
Kadınları en çok kocaları öldürdü. En sık kullanılan cinayet aracı ise ateşli silahlardı.
- Faillerden 33’ü cinayetin ardından intihar etti, 13’ü intihara teşebbüs etti.
- 18 erkek, cinayetin ardından polise teslim oldu.
- En çok kadın cinayeti İstanbul’da yaşandı; ardından İzmir ve Adana geldi.
- Faili belirlenen cinayetlerde:
- 112 kadın kocaları,
- 23 kadın sevgilileri,
- 20 kadın eski kocaları,
- 12 kadın erkek kardeşleri veya ağabeyleri,
- 10 kadın oğulları veya damatları,
- 8 kadın reddettikleri erkekler,
- 6 kadın diğer akrabaları,
- 5 kadın ise hırsızlar tarafından öldürüldü.
- 2011’de erkeklerin en çok kullandığı cinayet aracı ateşli silahlardı:
- 115 kadın ateşli silahlarla,
- 82 kadın bıçakla,
- 8 kadın boğularak,
- 4 kadın dövülerek,
- 1 kadın yakılarak öldürüldü.
- İki kadın erkek şiddetinden kaçarken camdan düşerek, bir kadın ise otobüs çarpması sonucu yaşamını yitirdi.
2010’da erkekler 217 kadın ve üç çocuğu öldürmüştü.
✦ Devlet Koruyamadı
2011’de koruma talep ettiği, savcılığa veya polise şikayette bulunduğu ya da sığınmaevine yerleştirildiği halde 11 kadın öldürüldü, 3 kadın ağır yaralandı.
Kimi kadınların koruma talebi, nikahı olmadığı gerekçesiyle reddedildi.
Kimi ise yetersiz önlem alınması nedeniyle yaşamını yitirdi.
- Haziran–Aralık döneminde iki kadın, koruma altındayken kocası tarafından öldürüldü.
- Savcılığa şikayette bulunduktan sonra iki kadın eski kocaları, bir kadın eski sevgilisi, bir kadın ise birlikte olma talebini reddettiği erkek tarafından öldürüldü.
- Bir kadın, sığınmaevinden işe giderken yolda öldürüldü.
- İki kadın, kocaları tarafından sığınmaevinden çıkartılarak öldürüldü.
- İki kadın ise sığınmaevinden ayrılıp evine döndükten sonra öldürüldü.
- Koruma talebi reddedilen dört kadın kocaları tarafından silahla ağır yaralandı.
- Bir kadın, sığınmaevinde kocası tarafından bıçaklandı.
- İki kadının koruma talebi “evli olmadıkları” gerekçesiyle, bir kadının talebi ise “şiddete şahitlik eden kimse olmadığı” gerekçesiyle reddedildi.
Tecavüz
2011’de tecavüz vakaları basına en az yansıyan olaylar arasındaydı. Buna rağmen, gazetelerde en az 102 kadın ve 59 kız çocuğunun tecavüze uğradığı yer aldı.
Kadınlara en çok tanıdıkları erkekler tecavüz etti.
Tecavüzcüler arasında en sık sevgililer, ardından kocalar, eski kocalar, kocaların arkadaşları, iş arkadaşları, babalar ve akrabalar yer aldı.
Kadınlar sanılanın aksine en çok kendi evlerinde tecavüze uğradı.
Birçok kadın ve kız çocuğu ayrıca fuhşa zorlandı.
Tecavüz mağdurları ve failler her yaştan bireylerdi.
Tecavüze uğrayan bir kadın ile bir kız çocuğunun babası intihar etti.
- Faili belli olan tecavüz vakalarında:
- 45 kadın tanıdığı,
- 39 kadın tanımadığı erkeklerin tecavüzüne uğradı.
- 7 kadın seks işçiliğine zorlandı.
- 8 kadın, hırsızlık amacıyla saldıran erkeklerin tecavüzüne uğradı.
- 51 kadın evinde, 22 kadın sokakta, 17 kadın alıkonularak, 10 kadın işyerinde tecavüze uğradı.
- 25 kız çocuğu tanıdığı, 22’si tanımadığı erkeklerin tecavüzüne uğradı.
- 11 kız çocuğu seks işçiliğine zorlandı.
- 22 kız çocuğu zorla alıkonularak, 14’ü evde, 8’i sokakta tecavüze uğradı.
- Temmuz–Aralık döneminde:
- 9 kadına sevgilisi,
- 8 kadına kocası,
- 5 kadına arkadaşı,
- 5 kadına iş arkadaşı,
- 3 kadına babası,
- 2 kadına eski kocası,
- 2 kadına eski sevgilisi,
- 2 kadına kocasının arkadaşı tecavüz etti.
2010’da gazetelere en az 207 kadın ve kız çocuğunun tecavüze uğradığı yansımıştı.
Şiddet ve Yaralama
Erkekler 2011’de en az 220 kadını yaraladı. En çok şiddet ve yaralama vakası Ağustos ayında yaşandı.
Kadınlar en çok kocalarından şiddet gördü. En sık karşılaşılan şiddet bahanesi ise kadının boşanmak istemesiydi.
- 132 kadın kocası tarafından yaralandı.
- Bunların 30’u, boşanma davası açmış ya da açmaya hazırlanıyordu.
- 26 kadın sevgilisi veya eski sevgilisi,
- 19 kadın eski kocası,
- 18 kadın tanımadığı erkek,
- 11 kadın oğlu veya damadı,
- 5 kadın iş arkadaşı,
- 4 kadın babası,
- 3 kadın erkek kardeşi veya ağabeyi,
- 2 kadın diğer akrabaları tarafından yaralandı.
Ağustos–Aralık döneminde:
- 96 kadın darp edildi,
- 34 kadın kesici aletlerle,
- 13 kadın ateşli silahlarla yaralandı.
2010’da erkekler 164 kadını yaralamıştı.
Taciz
2011’de basına yansıyan haberlere göre en az 167 kadın taciz veya cinsel şiddete maruz kaldı.
Tacizler evde, sokakta, okulda, hastanede, otobüs duraklarında, otoparklarda, mağazalarda ve hatta saunalarda gerçekleşti — kısacası her yerdeydi.
Kadınları en çok tanımadıkları erkekler taciz etti. Onları patronlar, iş arkadaşları, kocalarının arkadaşları, kayınpederleri ve sevgililer izledi.
2010’da gazetelere en az 381 kadın ve kız çocuğunun tacize uğradığı yansımıştı.
Bölgesel Dağılım
2011’de basına yansıyan haberlere göre, en çok kadına yönelik şiddet, cinayet, tecavüz, taciz, yaralama ve çocuk istismarı Marmara Bölgesi’nde yaşandı.
En çok vaka İstanbul’da gerçekleşti. Onu Adana, Antalya ve İzmir izledi.
- Haziran başından yıl sonuna kadar:
- Marmara’da 154,
- Akdeniz’de 118,
- Ege’de 79,
- İç Anadolu’da 72,
- Karadeniz’de 66,
- Doğu Anadolu’da 27,
- Güneydoğu Anadolu’da 32 erkek şiddeti vakası basına yansıdı.
- Aynı dönemde şehir bazında:
- İstanbul’da 65,
- Adana’da 55,
- Antalya’da 38,
- İzmir’de 35,
- Bursa’da 30,
- Ankara’da 29 vaka yaşandı.
2010’da ise en çok cinayet ve yaralama vakası yine İstanbul ve Adana’da yaşanmıştı.
—
Manşet Fotoğrafı: Yusuf Çelik / csgorselarsiv.org